Innovatieve Zorgwoningen in Nederland: De Toekomst van Comfortabel Ouder Worden

anonymous person putting plant into glass vase

Stel je eens voor: een woning die met je meegroeit, die zich aanpast aan je veranderende behoeften en waar je comfortabel oud kunt worden. Klinkt als toekomstmuziek? Niet in Nederland! Hier werken we, ook wij, hard aan innovatieve zorgwoningen die precies dat kunnen.

Laten we eens een kijkje nemen in de wereld van de Nederlandse zorgwoningen.


“There are only four kinds of people in the world: those who have been caregivers, those who are currently caregivers, those who will be caregivers, and those who will need caregivers.”
Rosalynn Carter


Waarom Zijn Zorgwoningen Zo Belangrijk?

Nederland vergrijst, dat is geen geheim. Steeds meer mensen worden ouder en willen zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen. Maar hoe doe je dat veilig en comfortabel? Daar komen zorgwoningen om de hoek kijken. Deze speciale woningen zijn ontworpen om het leven makkelijker te maken als je wat ouder wordt of zorg nodig hebt.

Een belangrijke factor hierbij is het behouden van zelfstandigheid en waardigheid in een vertrouwde omgeving. Zoals de Wereldgezondheidsorganisatie stelt: “Healthy ageing involves maintaining the functional ability that enables well-being in older age.” Zorgwoningen dragen hieraan bij door een omgeving te creëren die zowel ondersteunend als stimulerend is .


“Healthy ageing involves maintaining the functional ability that enables well-being in older age.
Wereldgezondheidsorganisatie


Wat Maakt een Zorgwoning Zo Bijzonder?

Een zorgwoning is niet zomaar een huis. Het is een slimme woning die rekening houdt met alles wat je nodig kunt hebben:

  1. Geen obstakels: Vergeet drempels en smalle deuren. In een zorgwoning kun je overal makkelijk komen, ook met een rollator of rolstoel.
  2. Slimme badkamer: Met een inloopdouche, verhoogd toilet en speciale beugels wordt douchen en naar het toilet gaan een stuk eenvoudiger.
  3. Ruime slaapkamer: Genoeg plek voor een hoog-laagbed en ruimte voor zorgverleners om hun werk te doen.
  4. Alles gelijkvloers: Geen trappen meer op en af. Alles wat je nodig hebt, vind je op dezelfde verdieping.
  5. Slimme technologie: Denk aan automatische verlichting, valdetectie en zelfs videobellen met je zorgverlener.

Verschillende Smaken Zorgwoningen

Niet iedereen heeft dezelfde wensen en behoeften. Daarom zijn er verschillende soorten zorgwoningen:

1. De Modulaire Zorgwoning: Flexibel en Snel Gebouwd

Stel je voor: een compact huis dat in een mum van tijd gebouwd is en precies aan jouw wensen kan worden aangepast. Dat is de modulaire zorgwoning. Met een ruime woonkamer, slaapkamer met eigen badkamer en een extra kamer die je kunt gebruiken als studeerkamer of logeerkamer, heb je alle ruimte die je nodig hebt. En het mooie is: als je situatie verandert, kan de woning mee veranderen!

2. Het Zorgcomplex: Gezellig Samenwonen met Behoud van Privacy

Hou je van gezelligheid maar wil je ook je eigen plekje? Dan is een appartement in een zorgcomplex misschien iets voor jou. Je hebt je eigen comfortabele woning, maar er zijn ook gemeenschappelijke ruimtes waar je anderen kunt ontmoeten. Een potje jeu de boules in de binnentuin of samen koken in de grote keuken? Het kan allemaal!

3. De Multigeneratiewoning: Jong en Oud Onder Eén Dak

Wie zegt dat oud en jong niet samen kunnen wonen? In een multigeneratiewoning heb je het beste van twee werelden. Een ruim deel voor de ouderen, gelijkvloers en aangepast waar nodig. En een kleiner deel voor jongere familieleden of zorgverleners. Zo ben je dicht bij elkaar, maar heb je toch je eigen plek.


“The places we live can greatly influence our health and longevity. Designing communities that promote well-being should be a priority.”
Andrew Weil


Regelgeving en Bouwbesluit

Bouwbesluit 2012

Het Bouwbesluit 2012 is de basis voor alle bouwregelgeving in Nederland, inclusief zorgwoningen. Het stelt eisen aan veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en milieu. Belangrijke punten voor zorgwoningen zijn onder andere drempelloze toegang, een minimale deurbreedte van 85 cm, strenge eisen voor brandveiligheid, en hogere eisen aan luchtverversing in verblijfsruimten .

Wet Kwaliteitsborging voor het Bouwen (Wkb)

De Wkb, ingevoerd in 2022, heeft als doel de bouwkwaliteit te verbeteren. Aannemers zijn verantwoordelijk voor het voldoen aan bouwtechnische voorschriften en onafhankelijke kwaliteitsborgers controleren het bouwproces. Bij oplevering moet een dossier worden overhandigd dat aantoont dat aan alle eisen is voldaan .

Mantelzorgwoningen

Sinds 2014 zijn er versoepelingen voor mantelzorgwoningen, waardoor ze vaak vergunningsvrij gerealiseerd kunnen worden. Deze woningen mogen maximaal 100 m² woonoppervlakte hebben en moeten voldoen aan reguliere bouwvoorschriften voor woningen .

Woonvormen voor Ouderen

1. Moderne Hofjes

Kenmerken:

  • Cluster van woningen rond gemeenschappelijke binnentuin.
  • Combinatie van privacy en sociale interactie.
  • Vaak gelijkvloerse, levensloopbestendige woningen.

Voordelen:

  • Bevordert sociale cohesie en vermindert eenzaamheid.
  • Gedeelde voorzieningen mogelijk (bijv. tuinonderhoud, wasserette).

2. Kangoeroewoningen

Beschrijving:

  • Zelfstandige wooneenheid voor ouderen naast of verbonden aan woning van familie.
  • Vaak gerealiseerd door aanbouw of verbouwing van bestaande woning.

Voordelen:

  • Combineert zelfstandigheid met nabijheid van mantelzorg.
  • Efficiënt gebruik van bestaande woningvoorraad.

3. Woongroepen

Kenmerken:

  • Groep ouderen die bewust kiezen voor gemeenschappelijk wonen.
  • Individuele wooneenheden met gedeelde voorzieningen.

Voordelen:

  • Sterke sociale structuur en onderlinge hulp.
  • Kostenefficiënt door gedeelde voorzieningen.

4. Gemengde Woonvormen

Beschrijving:

  • Integratie van verschillende leeftijdsgroepen en zorgbehoeften in één complex.
  • Bijvoorbeeld: studenten en ouderen, of licht en zwaar zorgbehoevenden.

Voordelen:

  • Bevordert intergenerationeel contact.
  • Kan zorgen voor informele zorg en ondersteuning.

Specifieke Eisen aan Zorgwoningen

Toegankelijkheid

  • Drempelloze toegang tot de woning en tussen ruimtes.
  • Brede deuren (minimaal 85 cm) voor rolstoeltoegankelijkheid.
  • Voldoende manoeuvreerruimte in alle kamers (minimaal 1,5 m draairuimte).

Badkamer

  • Integraal ontworpen, minimaal 2,2 x 2,2 meter.
  • Inloopdouche met antislipvloer.
  • Verhoogd toilet met beugels.
  • Onderrijdbare wastafel.

Slaapkamer

  • Minimaal 12 m² voor eenpersoonsgebruik, 18 m² voor tweepersoonsgebruik.
  • Ruimte voor hoog-laagbed en tillift.
  • Aansluitmogelijkheden voor medische apparatuur.

Gelijkvloers Wonen

  • Alle essentiële ruimtes (woonkamer, slaapkamer, badkamer, keuken) op één verdieping.
  • Bij meerdere verdiepingen: voorbereiding voor traplift of huislift.

Domotica

  • Slimme sensoren voor valdetectie en bewegingsmonitoring.
  • Centraal bedienbare verlichting, zonwering en klimaatbeheersing.
  • Videocommunicatie met zorgverleners.

Uitgewerkte Woonoplossingen

Modulaire Zorgwoning

Een compact, snel te bouwen huis van ongeveer 70-90 m², ontworpen voor maximale flexibiliteit en toekomstbestendigheid.

Kenmerken:

  • Open plattegrond met ruime woonkamer en keuken (35 m²).
  • Hoofdslaapkamer (15 m²) met aangrenzende toegankelijke badkamer (8 m²).
  • Studeerkamer/logeerkamer (10 m²) eenvoudig om te bouwen tot zorgkamer.
  • Brede gangen en deuren (minimaal 90 cm).
  • Slimme domotica geïntegreerd in de woning.
  • Energiezuinig ontwerp met zonnepanelen en warmtepomp.

Materialen en Constructie:

  • Geprefabriceerde modules voor snelle bouw en minimale overlast.
  • Duurzame materialen: FSC-gecertificeerd hout, gerecycled staal.
  • Hoogwaardige isolatie voor energiezuinigheid.

Aanpasbaarheid:

  • Flexibele wanden voor eenvoudige aanpassing van de indeling.
  • Voorbereiding voor latere installatie van tillift of plafondlift.
  • Uitbreidingsmogelijkheid voor extra zorgkamer of mantelzorgunit.

Zorgcomplex met Gedeelde Voorzieningen

Een complex van 20-30 appartementen rond een centrale binnentuin, gericht op een mix van zelfstandig wonende ouderen en ouderen met lichte zorgbehoefte.

Kenmerken Individuele Appartementen (50-70 m²):

  • Woonkamer met open keuken (25-30 m²).
  • Slaapkamer (15 m²) met aangrenzende badkamer (6 m²).
  • Balkon of terras (8 m²).
  • Volledig rolstoeltoegankelijk.
  • Individueel regelbare domotica en klimaatbeheersing.

Gemeenschappelijke Voorzieningen:

  • Centrale binnentuin (500 m²) met wandelpaden en zithoeken.
  • Gemeenschappelijke huiskamer (100 m²) met grote keuken voor gezamenlijke maaltijden.
  • Fitnessruimte (50 m²) met aangepaste apparatuur voor ouderen.
  • Hobbyruimte (40 m²) voor creatieve activiteiten.
  • Logeerkamer (20 m²) voor bezoek.
  • Kantoorruimte (30 m²) voor zorgverleners en beheer.

Duurzaamheid en Energie:

  • Collectieve warmtepomp en zonnepanelen op het dak.
  • Groen dak voor waterberging en isolatie.
  • Grijswatersysteem voor hergebruik van water in de tuin.

Sociale Aspecten:

  • Gezamenlijke activiteiten en programma’s ter bevordering van sociale interactie.
  • Mogelijkheid voor bewoners om deel te nemen aan het beheer van gemeenschappelijke ruimtes.

Multigeneratiewoning

Een woning opgedeeld in twee zelfstandige eenheden, ontworpen om meerdere generaties onder één dak te laten wonen met behoud van privacy.

Hoofdwoning (100-120 m²):

  • Ruime woonkamer en open keuken (40 m²).
  • Hoofdslaapkamer (20 m²) met en-suite badkamer (8 m²).
  • Tweede slaapkamer/studeerkamer (12 m²).
  • Aparte toiletruimte (3 m²).
  • Bijkeuken (6 m²).
  • Volledig gelijkvloers en rolstoeltoegankelijk.

Aanleunende Woning (50-60 m²):

  • Woonkamer met kitchenette (25 m²).
  • Slaapkamer (15 m²).
  • Badkamer (6 m²).
  • Kleine berging (3 m²).

Gedeelde Ruimtes:

  • Gezamenlijke entree met voldoende ruimte voor rollators en scootmobielen.
  • Gedeelde tuin (100 m²) met zowel privé als gemeenschappelijke zithoeken.

Flexibiliteit:

  • Mogelijkheid om de woningen samen te voegen of te scheiden naargelang de behoefte.
  • Voorbereid op toekomstige zorgvoorzieningen (bijv. aansluiting voor traplift, versterkte plafonds voor tilliften).

Duurzaamheid:

  • Energieneutraal ontwerp met zonnepanelen, warmtepomp en hoogwaardige isolatie.
  • Gebruik van circulaire en biobased materialen.

“The quality of care for older people is a reflection of the values of a society. As we progress, our care systems must evolve to ensure dignity and support for all.”
Kofi Annan


Conclusie en Toekomstperspectief

De ontwikkeling van zorgwoningen in Nederland vereist een integrale aanpak die rekening houdt met demografische veranderingen, duurzaamheidseisen en technologische innovaties. De beschreven woonoplossingen bieden flexibele en toekomstbestendige antwoorden op de groeiende vraag naar geschikte huisvesting voor ouderen en zorgbehoevenden.

Belangrijke Aandachtspunten voor de Toekomst:

  1. Verdere integratie van slimme technologie voor zorg op afstand.
  2. Ontwikkeling van meer gemengde woonvormen om sociale cohesie te bevorderen.
  3. Focus op modulaire en flexibele bouwmethoden voor snelle realisatie en aanpasbaarheid.
  4. Versterking van de samenwerking tussen woningcorporaties, zorginstellingen en gemeenten.

Door in te zetten op innovatieve, duurzame en sociale woonconcepten kan Nederland een antwoord bieden op de uitdagingen van de vergrijzing en tegelijkertijd de kwaliteit van leven voor ouderen significant verbeteren. De toekomst van wonen voor ouderen en zorgbehoevenden in Nederland ziet er rooskleurig uit. Met deze innovatieve woonvormen kunnen we de uitdagingen van de vergrijzing met vertrouwen tegemoet zien. Wie weet woon jij in de toekomst ook in zo’n slimme zorgwoning!

Kunnen wij voor jou of jullie de perfecte woonzorg oplossing ontwerpen, maar ook samen met onze ervaren partners te realiseren en bouwen ? Bel gerust voor een vrijblijvende afspraak : +31(0)6 29738373

Cohousing: Een Duurzame Woonoplossing

et collectief Cohousing mag een appartementencomplex gaan bouwen aan het Nieuwe Plein, in het huidige Coehoorn Park

Inleiding:

Als interieurarchitect ben ik altijd op zoek naar innovatieve woonconcepten die niet alleen functioneel zijn, maar ook bijdragen aan een betere samenleving. Cohousing is zo’n concept dat mij de laatste jaren enorm heeft geïnspireerd. In deze blog deel ik een stukje vab mijn inzichten over cohousing, kijk ik naar internationale voorbeelden en zoek ik naar de potentie voor Nederland, want Cohousing is ook voor Nederland een duurzame oplossing.

Wat is Cohousing?

Cohousing is een woonvorm waarbij bewoners bewust kiezen voor een gemeenschap waarin ze zowel private als gedeelde ruimtes hebben. Het combineert de voordelen van privé-eigendom met die van een hechte gemeenschap. Typisch voor cohousing zijn gemeenschappelijke ruimtes zoals een grote keuken, eetkamer, wasruimte, en vaak ook een tuin of speelruimte.

Plattegrond Cohousing

Internationale voorbeelden:

  1. Denemarken: De bakermat van modern cohousing
    In Denemarken, waar het concept in de jaren 60 ontstond, is cohousing een groot succes. Het Munksøgård-project nabij Roskilde is een prachtig voorbeeld. Met 100 woningen verdeeld over vijf verschillende gemeenschappen, biedt het een mix van huur- en koopwoningen voor verschillende leeftijdsgroepen.
Ecovillage munkesoegaard
  1. Verenigde Staten: Groeiende populariteit
    In de VS wint cohousing aan populariteit. Het Takoma Village Cohousing in Washington D.C. is een stedelijk voorbeeld dat laat zien hoe cohousing ook in dichtbebouwde gebieden kan werken. Het project omvat 43 woningen en uitgebreide gemeenschappelijke voorzieningen.
Takoma village
  1. Japan: Aanpassing aan culturele normen
    In Japan zien we interessante aanpassingen van het cohousingmodel. Het Kankanmori-project in Tokyo integreert traditionele Japanse architecturale elementen met moderne cohousingprincipes, wat resulteert in een unieke woonervaring die past bij de lokale cultuur.
Kankanmori project

Cohousing in Nederland:

In Nederland staat cohousing nog in de kinderschoenen, maar er is groeiende interesse. Projecten zoals Ecodorp Boekel laten zien dat er ruimte is voor duurzame, gemeenschapsgerichte woonvormen. Als interieurarchitect zie ik enorme kansen om cohousing aan te passen aan de Nederlandse context.

Ecodorp Boekel


Innovatieve ideeën voor Nederlandse cohousing:

  1. Verticale cohousing: In dichtbebouwde stedelijke gebieden kunnen we omhoog bouwen, met gedeelde dakterrassen en sky gardens.
  2. Watercohousing: Gezien onze rijke waterhistorie, kunnen we drijvende cohousingprojecten ontwikkelen.
  3. Intergenerationeel wonen: Projecten die jong en oud samenbrengen, wat past bij onze vergrijzende samenleving.
Cohousing voor senioren

Conclusie:

Cohousing biedt een fascinerend antwoord op veel hedendaagse uitdagingen: eenzaamheid, duurzaamheid, en de behoefte aan flexibele woonvormen. Als interieurarchitect zie ik enorme kansen om cohousing in Nederland te laten floreren, door het aan te passen aan onze unieke culturele en geografische context.

Oproep aan opdrachtgevers:

Bent u geïnteresseerd in het ontwikkelen van een cohousingproject? Ik help graag bij het ontwerpen van innovatieve, duurzame en gemeenschapsvriendelijke woonruimtes. Neem contact met me op voor een verkennend gesprek over hoe we samen de toekomst van wonen in kunnen vormgeven.

Pascal Snitjer
Contact
+31(0)629738373


p.s.

Een zeer interessant artikel belicht het werk van Charles Durrett, die samen met Kathryn McCamant het concept van cohousing naar de Verenigde Staten bracht via hun baanbrekende boek Cohousing: A Contemporary Approach to Housing Ourselves. De meest recente editie, Creating Cohousing, Building Sustainable Communities, verdiept zich verder in het opzetten van duurzame gemeenschappen. Durrett heeft meerdere boeken geschreven over cohousing, waaronder Senior Cohousing: A Community Approach to Independent Living—The Handbook en Happily Ever Aftering in Cohousing: A Handbook for Community Living.

Durrett en zijn team bij The Cohousing Company hebben meer dan 50 cohousing-gemeenschappen ontworpen, zowel in de Verenigde Staten als wereldwijd. Muir Commons in Davis, Californië, was de eerste cohousing-gemeenschap in Noord-Amerika en een toonbeeld van hun werk. Zijn werk is uitgebreid besproken in gerenommeerde publicaties zoals Time Magazine, The New York Times, en The Economist.

Durrett heeft talloze prestigieuze prijzen ontvangen, waaronder de World Habitat Award van de Verenigde Naties en de Silver Achievement Award van de National Association of Home Builders (NAHB). Hij wordt erkend als een “visionary of the Sierras” door de Sierra Business Council en heeft diverse lezingen gegeven, waaronder voor het Amerikaanse Congres en aan verschillende universiteiten. Durrett woont in Nevada City, Californië, waar hij zich richt op het adviseren over modelgemeenschappen en comfortabele woningen, waaronder de 34-huizige cohousing-gemeenschap waarin hij zelf woont.


“great environments don’t happen because architects create them, but because cultures create them”

Charles Durrett

Het Nieuwe Werken: De Kantooromgeving die werkt !


Het Nieuwe Werken.

De traditionele kantooromgeving staat op zijn kop! De pandemie heeft ons noodgedwongen thuis te laten werken, en dat smaakt naar meer. Flexibiliteit, welzijn en technologie zijn de sleutelwoorden in de toekomst van werk. Als interieurarchitect zie ik deze trends dagelijks terug in mijn ontwerpen.

Hybride werken is de norm

Vijf dagen per week op kantoor? Dat was gisteren. De meeste mensen werken tegenwoordig een hybride model: deels thuis, deels op kantoor. Dit geeft werknemers meer autonomie en vergroot hun werkgeluk. Thuiswerken betekent niet dat het kantoor verdwijnt. Nee, de functie verandert. Het kantoor wordt een plek voor ontmoeting, creatie en samenwerking.

Welzijn voorop

Een gezonde geest in een gezond lichaam! Werkgevers investeren steeds meer in het welzijn van hun medewerkers.Ergonomische werkplekken, stressvermindering programma’s en gezonde voeding in de kantine zijn geen uitzondering meer. Dit draagt bij aan een hogere productiviteit en minder verzuim.

Technologie als bondgenoot

Technologie maakt het Nieuwe Werken mogelijk. Online tools voor samenwerking, projectbeheer en communicatie zijn onmisbaar. Kunstmatige intelligentie (AI) automatiseert taken, zodat werknemers zich kunnen focussen op complexere en creatievere werkzaamheden.

Duurzaamheid als rode draad

Milieubewustzijn is belangrijker dan ooit. Bedrijven streven naar een lagere CO2-voetafdruk door bijvoorbeeld te investeren in energiezuinige technologieën en het stimuleren van fietsgebruik of openbaar vervoer.

De toekomst is nu!

De transformatie naar het Nieuwe Werken is volop gaande. De trends die ik hierboven noem, zijn al zichtbaar in veel kantoren. Als interieurarchitect help ik bedrijven graag om hun werkomgeving hierop aan te passen. Samen creëren we een inspirerende en toekomstbestendige plek waar mensen met plezier en energie werken.

Over Pascal Snitjer

Pascal Snitjer is een interieurarchitect met een passie voor het Nieuwe Werken. Hij ontwerpt kantooromgevingen die inspireren, motiveren en het welzijn van medewerkers bevorderen. In zijn blog deelt hij zijn kennis en inzichten over de toekomst van werk.

#hetnieuwewerken #interieurarchitectuur #kantooromgeving #toekomstvanwerk


Randstad Werkmonitor 2024
Factsheet werkstress 2023
Samenwerken met kunstmatige Intelligentie ( AI )
Hoe overleef je de kantoortuinen


“The future belongs to those who believe in the beauty of their dreams”
Eleanor Roosevelt

De Kracht van de Menselijke Maat bij Noodopvang

Stel je voor dat je plotseling je huis moet verlaten. Alles wat je kent en waar je van houdt, is weg. Het enige wat je wilt, is een plek waar je je veilig voelt, een plek die een beetje voelt als thuis. Dit is precies waar wij ons op richten bij het ontwerpen en bouwen van noodopvang.

Ons ontwerp gaat verder dan alleen simpele, functionele oplossingen voor tijdelijke huisvesting. We leggen de nadruk op het creëren van een gevoel van veiligheid en gastvrijheid. Waarom? Omdat mensen meer nodig hebben dan alleen een dak boven hun hoofd. Ze hebben een plek nodig waar ze tot rust kunnen komen en zich geborgen voelen, zelfs in tijden van crisis.

We willen dat deze tijdelijke onderkomens echt als een thuis voelen, zelfs als ze slechts voor een bepaalde periode zijn bedoeld. Onze units hebben de kwaliteit van reguliere woningbouw, met dezelfde aandacht voor details zoals natuurlijke lichtinval en persoonlijke ruimte. Tegelijkertijd bieden ze de flexibiliteit van herbruikbare units. Ze zijn ontworpen om gedurende 3 tot 5 jaar te worden gebruikt voor noodopvang, maar kunnen ook gemakkelijk worden aangepast voor langdurig gebruik op verschillende locaties en voor diverse doeleinden.

In plaats van de standaard stapel containers of kille, kantoorachtige units, streven we naar kwaliteit en duurzaamheid. Onze woningen zijn ontworpen met de menselijke maat in gedachten. Dit betekent dat we oog hebben voor detail en de kleine dingen die een huis een thuis maken. Denk aan natuurlijke lichtinval, persoonlijke ruimte en gemeenschappelijke ruimtes waar mensen elkaar kunnen ontmoeten en ondersteunen.

Maar het gaat ons om meer dan alleen onderdak. We willen een positieve impact hebben op het welzijn en de waardigheid van de bewoners. Een thuis is zoveel meer dan vier muren en een dak. Het is een plek waar je je veilig voelt, waar je jezelf kunt zijn, en waar je de kracht vindt om door te gaan, ondanks alles wat je hebt meegemaakt.

Dus, als je ooit een van onze noodwoningen tegenkomt, weet dan dat er veel liefde en aandacht in is gestoken. We hopen dat ze een lichtpuntje zijn in moeilijke tijden, en een begin van een nieuw hoofdstuk voor degenen die ze nodig hebben. Want iedereen verdient een plek die voelt als thuis, ook al is het tijdelijk.

Ook een ontwerpvraag voor een woonconcept, tijdelijk, vast of levensloopbestendig ? Bel gerust op 06 29738373 voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.

G-ZVPHLT0L4S